Tầm quan trọng của Siêu âm tuyến giáp

Đăng lúc: Thứ tư - 25/03/2020 09:04 - Người đăng bài viết: Quản trị website

Tuyến giáp là một cơ quan có nhiều bệnh lý, đặc biệt đối với nữ giới và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cũng như gây ra lo âu cho người bệnh, vì vậy kiểm tra định kỳ để tầm soát bệnh lý của tuyến giáp là điều vô cùng cần thiết.

Siêu âm tuyến giáp là một trong những phương pháp thăm khám phổ biến nhất để theo dõi tình trạng sức khỏe. Siêu âm cùng với khám lâm sàng và xét nghiệm các Hormon tuyến giáp làm thành bộ ba phương pháp kết hợp đánh giá bệnh lý tuyến giáp.
Tuyến giáp là gì? Bệnh lý của tuyến giáp?
- Tuyến giáp là một tuyến nội tiết lớn nhất của cơ thể, nó là một trong chín tuyến nội tiết nằm khắp cơ thể sản xuất và giải phóng hormone vào máu, có chức năng điều khiển các quá trình chuyển hóa. Là tuyến có chức năng tiết ra hormon giáp trạng gồm Thyroxine, hormon tri-iodo-thyronine, quá trình này chịu sự điền khiển từ trục dưới đồi-tuyến Yên (là một vùng quan trọng trong não bộ).
- Tuyến giáp nằm phía trước cổ, có hình dạng như con bướm, phía trước tuyến giáp là da và cơ thịt, phía sau tuyến giáp là khí quản. Tuyến giáp gồm có 2 thùy, thùy trái và thùy phải, chúng được nối với nhau bởi eo tuyến giáp.

- Bệnh lý của tuyến giáp được phân thành 2 loại chính: bệnh lý lan tỏa và bệnh lý khu trú – còn được gọi là nốt giáp; cần nói thêm là nốt giáp một loại thương tổn thường xuất hiện trong tuyến giáp ở phụ nữ sau tuổi 35. Theo nhiều nghiên cứu, hơn 90% nốt giáp là lành tính, số còn lại (dưới 10%) là ác tính và cần được phát hiện sớm để điều trị dứt điểm, nếu ung thư giáp được phát hiện sớm thì việc mổ cắt bỏ u được xem là chữa khỏi mà không để lại hệ lụy về sau.
Siêu âm tuyến giáp để làm gì?
- Siêu âm cung cấp hình ảnh có độ phân giải cao về hình thái, tình trạng tưới máu của mô tuyến giáp cũng như độ cứng của mô tuyến giáp (các khối u ác tính thường rất cứng so với các khối lành tính).
- Do hạn chế của phương pháp khám lâm sàng nhất là đối với các thương tổn dạng nốt giáp có kích thước nhỏ trong tuyến giáp (bác sĩ rất khó khăn khi sờ nắn để đánh giá các nốt giáp nhỏ này), nên thông tin mang lại từ kết quả siêu âm tuyến giáp sẽ rất hữu ít và giúp bác sĩ định hướng chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp, đặc biệt là chẩn đoán các nốt giáp
- Siêu âm tuyến cũng được chỉ định để đánh giá sự đáp ứng với liệu trình điều trị bệnh lý tuyến giáp.
- Siêu âm tuyến giáp cũng có thể được sử dụng để giúp bác sĩ định vị ổ thương tổn nghi ngờ khi cần tiến hành sinh thiết mẫu mô, sinh thiết tế bào của thương tổn trong tuyến giáp nhằm gởi cho bác sĩ giải phẫu bệnh lý chẩn đoán chính xác loại thương tổn của tuyến giáp.
Khi nào nên đi siêu âm tuyến giáp?
- Siêu âm tuyến giáp được chỉ định khi đi khám sức khỏe tổng quát .
- Siêu âm tuyến giáp được chỉ định khám khi bác sỹ khám lâm sàng nghi ngờ có khối u vùng cổ, bướu giáp, khối trong trung thất.
- Siêu âm tuyến giáp được chỉ định khi khám lâm sàng bình thường nhưng lại có những chỉ dấu nghi ngờ có bệnh lý tuyến giáp qua các xét nghiệm.
Thực hiện siêu âm tuyến giáp như thế nào?
- Siêu âm tuyến giáp được thực hiện tại các cơ sở khám mà bác sĩ siêu âm được đào tạo và chuẩn hóa cũng như cập nhật kiến thức liên tục.
- Thiết bị siêu âm phải chuẩn hóa với các tính năng: ghi hình 2 chiều với chất lượng cao; thiết bị có tính năng khảo sát tưới máu mô giáp tốt và nhạy; đặc biệt là thiết bị có nâng cấp tính năng siêu âm đàn hồi mô nhắm đánh giá độ cứng-mềm của khối u ( hiện nay không phải cơ sở nào cũng nâng cấp được tính năng này trên thiết bị siêu âm).
- Hiện nay, nhiều tổ chức đã khuyến cáo sử dụng hệ thống phân loại TIRADS để phân chia các thương tổn nốt giáp thành các mức: lành tính , nguy cơ ác tính mức độ thấp đến mức độ vừa, nguy cơ ác tính mức độ cao, nhằm giúp bác sĩ lâm sàng có thái độ xử trí thích hợp.

- Người được khác nằm ngữa cổ sau khi cổ được kê bên dưới bởi một các gối; bác sĩ siêu âm sẽ quét đầu dò trên tuyến giáp và vùng cổ lân cận đê ghi hình tuyến giáp và ghi nhận thông tin cần thiết. Siêu âm tuyến giáp thường được thực hiện trong thời gian khoảng 30 phút.

- Siêu âm tuyến giáp sẽ cung cấp tất cả các hình ảnh thực tế trong thời gian thực. Hình ảnh sẽ được thu lại lên màn hình máy siêu âm để bác sĩ quan sát các đặc điểm của vùng tuyến giáp và đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác nhất.
Tại các cơ sở của Phòng khám Đa Khoa Medic đều trang bị máy siêu âm có đầy đủ các tính năng vừa nếu ở trên và đội ngủ bác sĩ giàu kinh nghiệm với bằng cấp cao trực tiếp khám, nhờ thế kết quả siêu âm là chính xác và đáng tin cậy. Nhờ nâng cấp các thiết bị này mà trong nhiều năm qua, các cơ sở củ PKĐK Medic đã phát hiện được các ung thư tuyến giáp ở giai đoạn rất sớm có kích thước dưới 1 cm và còn khu trú bên trong tuyến giáp, bác sĩ lâm sàng không sờ thấy (thương tổn tiền lâm sàng); nhờ phát hiện sớm nên giúp cho bệnh nhân được chữa khỏi hoàn toàn. Sau đây là một số hình ảnh siêu âm về ung thư giáp được phát hiện tại PKĐK Medic-Huế.

Hình 1: Hình Siêu âm nốt ung thư giáp ở bệnh nhân nữ 27 tuổi, được phát hiện tình cờ qua khám sức khỏe định kỳ. Hình A là hình ảnh siêu âm 2 chiều trên mặt cắt ngang và dọc của nốt giáp giảm âm kèm vi vôi hóa bên trong nốt. Hình B là hình siêu âm đàn hồi mô cho thấy nốt giáp rất cứng (thể hiện màu xanh) và tỷ số độ cứng so với mô giáp xung quanh là 4,32. Nốt giáp được xếp loại TI-RADS 5, được chỉ định chọc hút tế bào kim nhỏ, kết quả tế bào học là ung thư giáp thể nhú.

Tác giả bài viết: PGS.TS Nguyễn Phước Bảo Quân

Từ khóa:

cơ quan, đặc biệt, nữ giới, ảnh hưởng, nghiêm trọng, sức khỏe, lo âu, kiểm tra